NL
.
'Francafrique', koloniaal West-Africa
'Francafrique', koloniaal West-Africa
Een van de belangrijkste invloeden in het economische en politieke leven van Afrikaanse staten die "voorheen" Franse koloniën waren, is de invloed van een gemeenschappelijke munteenheid; de Communuate Financiere de l'Afrique ('CFA') frank die volledig onder controle van Frankrijk staat. Er zijn eigenlijk twee afzonderlijke CFA-franken in omloop. De eerste is die van de West-Afrikaanse Economische en Monetaire Unie (WAEMU) die acht West-Afrikaanse landen omvat (Benin, Burkina Faso, Guinee-Bissau, Ivoorkust, Mali, Niger, Senegal en Togo. De tweede is die van de Centraal-Afrikaanse Economische en Monetaire Gemeenschap (CEMAC) die zes Centraal-Afrikaanse landen omvat (Kameroen, Centraal-Afrikaanse Republiek, Tsjaad, Congo-Brazzaville, Equatoriaal-Guinea en Gabon).

Onder de voorwaarden van de overeenkomst waarbij deze banken en de CFA zijn opgericht, is de centrale bank van elk Afrikaans land verplicht om ten minste 65 procent van zijn buitenlandse reserves aan te houden op een "exploitatierekening" bij de Franse staat en nog eens 20 procent om financiële verplichtingen te dekken.

De centrale banken van de CFA leggen ook een limiet op voor kredietverlening aan elke lidstaat ter hoogte van 20 procent van de overheidsinkomsten van dat land in het voorgaande jaar. Ook al hebben de BEAC en de BCEAO een rekening-courantkrediet bij de Franse staat, de opname van deze rekening-courantkredieten is afhankelijk van de toestemming van de Franse staat. Het laatste woord is dus steeds aan de Franse staat, die de buitenlandse reserves van de Afrikaanse landen in eigen naam belegt op de Parijse beurs.

De Afrikaanse politici en partijen die gekozen zijn om groei, hervormingen, veranderingen in het handels- en fiscaal beleid te bevorderen, worden irrelevant gemaakt, behalve met de toestemming van de Franse staat die hun fondsen rantsoeneert.

De sleutel tot dit alles was de overeenkomst tussen Frankrijk en zijn "pas bevrijde" Afrikaanse koloniën die hen ketenden aan Frankrijk. Dit Koloniale Pact creëerde niet alleen de CFA-frank, het creëerde ook een wettelijk mechanisme waardoor Frankrijk een speciale plaats kreeg in het politieke en economische leven van zijn koloniën.

In het Koloniaal Pact werd een speciale voorkeur voor Frankrijk vastgelegd in de politieke, commerciële en defensieprocessen in de Afrikaanse landen. Op het gebied van defensie werden twee vormen van voortdurend contact overeengekomen. Ze hadden betrekking op onderwijs, training van militairen en Afrikaanse veiligheidstroepen. Het tweede type, geheim en bindend, waren defensieovereenkomsten die werden gecontroleerd en uitgevoerd door het Franse Ministerie van Defensie en die dienden als rechtsgrondslag voor Franse interventies. Deze overeenkomsten gaven Frankrijk de mogelijkheid om permanent Franse troepen te stationeren in haar "voormalige" kolonies.

Samengevat hield het koloniale pact de Franse controle over de economieën van de Afrikaanse staten in stand; het nam bezit van hun buitenlandse valutareserves; het controleerde de strategische grondstoffen van het land; het stationeerde troepen in het land met het recht op vrije doorgang; het eiste dat alle militaire uitrusting van Frankrijk werd gekocht; het nam de training van de politie en het leger over; het eiste dat Franse bedrijven monopoliebedrijven mochten behouden op belangrijke gebieden (water, elektriciteit, havens, transport, energie, enz.). Het is moeilijk om voor te stellen wat de verschillen zijn met de koloniale overheersing die niet slechts cosmetisch zijn.
Terug