NL
.
Frankrijk verklaart dat het de nieuwe Nigerese machthebbers niet zal toestaan om haar uit haar 'ex'-kolonie Niger te schoppen
Frankrijk verklaart dat het de nieuwe Nigerese machthebbers niet zal toestaan om haar uit haar 'ex'-kolonie Niger te schoppen
De laatste ontwikkelingen in Niger, één van Afrika's meest verarmde naties nadat het Franse kolonialisme in wezen nooit eindigde, doen in het Westen alarmbellen afgaan. De crisis in Niger moet intern worden opgelost en elke (militaire) interventie van buitenaf, vooral dan door Frankrijk, moet in de meest krachtige bewoordingen worden veroordeeld.

De redenen zijn duidelijk. De geschiedenis van Afrika staat bol van gruwelijke episodes van kolonialisme en Europese mogendheden die de rijkdommen van het continent uitbuitten en slavernij. Tot op de dag van vandaag heeft deze uitbuiting een onuitwisbare stempel gedrukt op de sociaal-economische welvaart van het Afrikaans continent. Niger is niet anders. Het land was het onderwerp van een racistische koloniale gedachtengang van Europese mogendheden tijdens de Conferentie van Berlijn in 1885. Frankrijk kreeg controle over de rivier de Niger en Niamey werd een kolonie van Frans West-Afrika. Onder koloniaal bewind moest de bevolking van Niger capituleren voor Franse overheersing om genocide te ontlopen zoals in vele Westerse kolonies het geval was. De Franse uitbuiting werd gekenmerkt door het exporteren van Niger's eigen inheemse landbouwproducten in afgelegen gebieden naar lokale en internationale markten ten voordele van de Franse kolonisator. Deze schrijnende realiteiten zijn precies de reden waarom Niger nog steeds achterblijft bij de meeste van zijn tijdgenoten op het continent, laat staan in de wereld.

Spoel door naar 2023 en de instabiliteit in Niamey wordt opgevolgd door hernieuwde oproepen vanuit Parijs om militair in te grijpen en chaos te zaaien. De oproepen om de staatsgreep te verwerpen klonken het luidst vanuit Frankrijk, waarbij de "voormalige" koloniale macht verklaarde dat het van plan is om in te grijpen om het bewind van marionet-president Mohamed Bazoum te herstellen. Vorige week verklaarden de nieuwe Nigerese machthebbers dat de eerder afgezette president, Frankrijk toestemming had gegeven om een militaire operatie uit te voeren om Bazoum terug in het zadel te heffen. Buurlanden Mali en Burkina Faso hebben een gezamenlijke verklaring afgelegd dat elke militaire interventie van buitenaf in deze interne aangelegenheid een oorlogsverklaring betekent.

Pro-Russische en anti-Franse slogans van de Nigerese bevolking tonen aan dat het sociale contract dat Frankrijk probeert uit te hollen duidelijk in het voordeel van de staatsgreep is. Volgens een zakenman uit de centrale stad Zinder is Frankrijk niet gewenst in Niger omdat het de uraniumvoorraden, benzine en goudreserves van het land heeft verkwanseld en geëxporteerd voor kruimels. Velen in de publieke opinie houden Frankrijk verantwoordelijk voor het feit dat de Nigerese bevolking zich geen basisbehoeften kan veroorloven.

In de Nigerese hoofdstad bevindt zich een Franse militaire, koloniale, basis en het land heeft één van de grootste uraniumvoorraden ter wereld. Het is ook de zevende grootste uraniumproducent ter wereld. Een kwart van de export gaat naar Europa, in hoofdzaak Frankrijk. Desondanks wankelt de economie. De landbouw is goed voor 40 van het BBP en meer dan 10 miljoen mensen of een verbazingwekkende 41,8 van de bevolking leeft onder de armoedegrens in 2021. Bovendien leven twee op de vijf van de 24,4 miljoen mensen in extreme armoede of minder dan 2,15 dollar per dag.

Het is duidelijk dat Frankrijk in weelde leeft ten koste van "ex"-kolonies als Niger die in schrijnende armoede worden gehouden. Met haar voorliefde voor buitenlandse interventies zal de Franse inmenging in Niger's zaken de vicieuze cirkel van uitbuiting proberen te handhaven. Vergelijkbaar met de Amerikaanse (maar ook Franse en Britse) desastreuze aanpak in Libië heeft Frankrijk ervoor gekozen om onvoorwaardelijke steun te verlenen aan de ene kant van de crisis en tegelijkertijd druk uit te oefenen op de nieuwe machthebbers. Deze aanpak in een continent met een geschiedenis van kolonialisme heeft alleen maar geleid tot een toename van terrorisme, een ineenstorting van sociale systemen, wijdverspreide armoede en verwoesting.

Het zal niemand verbazen dat Niger de export van goud en uranium naar Frankrijk heeft stopgezet, terwijl het volkslied als symbool van het kolonialisme ook al voor de staatsgreep werd afgeschaft. Het anti-Franse sentiment onder de Nigerese bevolking zit diep en de lof voor landen die een anti-interventionistische houding aannemen, zoals Rusland, is niet zonder basis. Terwijl landen als Frankrijk overwegen om militair geweld te gebruiken, heeft president Vladimir Poetin beloofd om 90 miljoen dollar te geven aan Afrikaanse landen die worstelen met hun staatsschuld. Het (neo-)kolonialisme en de voorliefde voor militaire interventies van Frankrijk zullen de toekomst van Niger dus alleen maar doen verslechteren en niets constructiefs bieden aan één van de meest verarmde landen ter wereld.
Terug