NL
.
En alweer geven de media Baudet zijn forum
Bron: oneworld.nl
En alweer geven de media Baudet zijn forum
Zonder de buitensporige aandacht van de media was een marginale partij als Forum voor Democratie nooit zo invloedrijk geworden, zegt Sander Philipse. 'Dankzij hen kon hij voor een miljoenenpubliek rassenleer verkondigen.'

Al sinds ver voor zijn aanwezigheid in de Tweede Kamer lijken veel media geobsedeerd met de uitlatingen van Thierry Baudet. Of het nou de bedoeling is om hem te confronteren, te bekritiseren, een podium te geven of zijn achterban te onderzoeken: de man was niet van televisie of uit de kranten weg te slaan, en bouwt al sinds het begin van zijn partij aan een grote aanwezigheid op social media, YouTube en online forums.

Of we Baudet (of überhaupt de FvD) na maart 2021 nog in de Kamer zullen zien, is de vraag: Baudet staat niet meer ingeschreven als partijvoorzitter van Forum voor Democratie. Na een weigering om harde maatregelen te nemen tegen antisemitisme in de jongerentak JFvD, is de partij die hij heeft opgericht en groot gemaakt klaar met Baudet.
De Forum-soap gaat voor alles

De soapachtige perikelen die dit oplevert worden, net als iedere ander kronkel van Baudet de afgelopen jaren, breed uitgemeten in de pers. De NOS laste nota bene een extra journaal in toen Baudet als partijvoorzitter opstapte. Ik kan me geen extra journaal herinneren voor de ruzies bij DENK, een partij die toch een Kamerzetel meer heeft dan Forum voor Democratie. Ondertussen beheerst de Forum-soap krant, televisie, radio en internet.

Baudet mocht woensdagavond bij Beau aanschuiven: het is de vierde keer in iets meer dan een jaar tijd dat hij daar aan tafel zit. NPO-talkshow OP1 en Margriet van der Lindens M hadden de handen vol aan Baudets rare sprongen. Bij WNL, waar hij donderdagochtend aanschof, hebben ze het überhaupt al zo'n beetje het hele jaar rond over de man die door alt-rightorganisatie Erkenbrand 'onze leider' wordt genoemd.

    "

    De inhoud blijft buiten schot, dus kunnen leden makkelijk scoren door afstand te nemen van het expliciete antisemitisme
    Tweet dit

Een van de gevolgen van de aandacht voor de politieke soap rond FvD is dat die andere zaken, zoals de verhoren in de toeslagenaffaire en het bijbehorende institutionele racisme, naar de achtergrond dringt. Dat zal iemand als PvdA-leider Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken tijdens de affaire) overigens goed uitkomen: zijn verhoor komt amper in het nieuws, terwijl dat toch een potentieel groot schandaal voor de leider van een veel grotere politieke partij zou zijn.

Bij alle talkshows werd de duiding vooral gedaan door journalisten en (voormalig) FvD-leden, en richtte zich op het dagelijkse gekonkel bij de partij. De denkbeelden die binnen de partij gangbaar zijn, kwamen dus niet of nauwelijks aan de orde. Doordat de inhoud van de partij zelf buiten schot blijft, kan iedereen binnen Forum voor Democratie nu makkelijk scoren door afstand te nemen van het extremere en expliciete antisemitisme. Media faciliteren dat zonder harde vragen te stellen over wat die mensen al die jaren nou binnen de partij deden.
Rassenleer met een miljoenenpubliek

In werkelijkheid komt dat antisemitisme natuurlijk niet uit de lucht vallen. Forum voor Democratie is al sinds de oprichting een racistische partij, met een racistisch partijprogramma. FvD-fans vierden Baudets overwinningsspeech na de Eerste Kamerverkiezingen vorig jaar, waarin hij de 'boreale' (lees: witte) beschaving heilig verklaarde, immigratie tot de vijand, en universiteiten, media en eigenlijk de gehele politiek als verraders neerzette. 'He has gone full race realism with a million people watching', schreven Baudets meest neonazistische supporters op internetforum 4chan. Oftewel: hij stond voor een miljoenenpubliek rassenleer te verkondigen.

    Hoe zouden de Nederlandse neo-nazis op 4chan Baudet hebben ontvangen?

    (CW: Racisme) pic.twitter.com/VkMVg2UQXx
    — Sander Philipse (@sanderphilipse) March 21, 2019

Bron: twitter.com    

Dat alomtegenwoordige racisme vonden al die mensen die nu intern in opstand komen eerder blijkbaar niet zo'n probleem. Een goed voorbeeld is Eerste Kamerlid Yael Potjer, die beweert in 2017 te hebben geklaagd over antisemitisme in WhatsApp-groepen, met als enige gevolg dat hij en andere critici uit die groepen werden gegooid. Dat weerhield hem er niet van om tot op de dag van vandaag lid te zijn van FvD, en in 2019 Eerste Kamerlid te worden namens de partij.
"

Iedere absurde en abjecte bewering die uit Baudets mond kwam, genereerde meer media-aandacht
Tweet dit

De waarheid is dat FvD nooit zo groot was geworden zonder dat racisme. Iedere absurde en abjecte bewering die uit Baudets mond kwam, genereerde alleen maar meer media-aandacht — zoals ook gebeurde bij Pim Fortuyn in 2002 en Geert Wilders in 2006. Maar Fortuyn werd vermoord, en Wilders lijkt aan het einde van zijn Latijn. We zien liever een fris gezicht dat dezelfde dingen in wat meer pretentieuze bewoordingen zegt, zoals onderzoekster Flavia Dzodan in 2017 al opmerkte. Vandaar dat Jort Kelder bij Buitenhof in 2019 Baudet een solo-interview aanbood, en Jesse Klaver niet: 'Klaver alleen is volgens ons geen garantie op nieuwe inzichten of vergezichten.' Politieke inhoud is blijkbaar vooral leuk als het nieuw en innovatief is, ook als dat nieuwe en innovatieve neerkomt op racisme.
Slechte publiciteit bestaat niet

Dit soort media-aandacht komt neer op gratis reclame. There's no such thing as bad publicity. Door Baudets uitspraken constant te belichten werd hij een van de voornaamste namen in de oppositie. Zielsverwant Donald Trump maakte gretig gebruik van dit soort reclame: onderzoeksfirma mediaQuant becijferde dat de man gedurende de presidentiële verkiezingen van 2016 5 miljard dollar aan onbetaalde media-aandacht kreeg, tegenover 3 miljard dollar voor Hillary Clinton.

    "

    Door Baudets uitspraken constant te belichten werd hij een van de voornaamste namen in de oppositie
    Tweet dit

Ook in de politicologie is er bewijs dat dit soort aandacht tot politieke winst leidt. Om socioloog Tom van der Meer te citeren: 'Een politiek bandwagon effect betekent dat burgers hun beleids- of partijvoorkeuren of hun politieke gedrag aanpassen, om maar te horen bij die van de grootste, de populairste, en/of de snelst groeiende groep volgens de peilingen.'
animal-dog-pet-dangerous-2238    
Wat politici eigenlijk bedoelen als ze zeggen: 'Red dit land!'

Een 'hondenfluitje' stelt politici in staat om weg te komen met racistische uitspraken.

Toch gaat dit niet alleen over media-aandacht; ook inhoudelijk is er sprake van een verschuiving waarvan Baudet heeft geprofiteerd. In de jaren negentig hadden Baudets vele racistische uitspraken hem misschien eerder gediskwalificeerd, maar tegenwoordig liggen ze simpelweg in het verlengde van veel gangbare opvattingen. Tot voor kort werd dat mainstream racisme buiten FvD belichaamd door VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, maar VVD-Tweede Kamerlid Bente Becker lijkt het stokje over te hebben genomen: hard schreeuwen, uithalen naar migranten en vluchtelingen, discriminerende en onhaalbare beleidsvoorstellen doen en steigeren als je kritiek krijgt. Ook het CDA houdt wel van wat racistische hondenfluitjes op z'n tijd, en ook de 'linkse' SP is al een tijd bezig met een gestage beweging naar rechts wat migratie betreft.
Vergelijkbare ideologieën

De overlap in racistische retoriek tussen mainstream rechtse partijen en Forum voor Democratie wordt ook zichtbaar als je beseft waar FvD's kiezers vandaan komen. Volgens een eerste peiling van Ipsos kwam 75 procent van de steun voor FvD bij de Eerste Kamerverkiezingen vorig jaar van mensen die in 2017 op PVV, VVD, CDA en FvD zelf stemden. Slechts 10 procent van de huidige FvD-stemmers stemde toen op een linkse partij. Nu de partij uit elkaar lijkt te klappen, kunnen die kiezers weer terug naar hun oude nesten - partijen die voor een groot deel hetzelfde verhaal vertellen, en onderdeel zijn van hetzelfde probleem. Het is geen toeval dat Wybren van Haga, nadat hij uit de VVD was geschopt, snel aansluiting vond bij FvD: deze partijen hebben gewoon heel vergelijkbare ideologieën.
"

Het zou moeten gaan over het racisme waar Forum voor Democratie zijn populariteit op heeft gebouwd
Tweet dit

En daar zou het nu eigenlijk over moeten gaan. Over het racisme waar Forum voor Democratie zijn populariteit op heeft gebouwd, en de manier waarop datzelfde racisme terug te vinden is in andere partijen. Over waarom media jarenlang zo geobsedeerd waren met de persoon Baudet, en hem nu pas echt als extreemrechts behandelen. Over waarom er nu een brede consensus is ontstaan dat het expliciete antisemitisme een onoverkoombaar probleem is bij de partij, maar datzelfde niet geldt voor andere vormen van racisme—en dan niet alleen bij FvD.

Met andere woorden: het zou weer over de politieke inhoud moeten gaan, in plaats van over de dagelijkse perikelen in een marginale partij als Forum voor Democratie.
Terug