NL
.
Ook Nederland heeft een racismeprobleem
Bron: www.nrc.nl
Ook Nederland heeft een racismeprobleem
Ik zeg wel eens dat ik niet wist dat ik zwart was, totdat ik naar Nederland kwam. Dat klopt eigenlijk niet helemaal. Het is meer dat ik mij niet bewust was van hoeveel minder mijn leven waard zou zijn, vanwege de willekeurige kleur van mijn huid. Een gegeven waar je in het Westen constant aan herinnerd wordt.

Bijvoorbeeld toen in februari de joggende 25-jarige Ahmaud Arbery in de VS door twee witte mannen in koelen bloede doodgeschoten werd, omdat zij hem er 'verdacht' vonden uitzien.

De daders - vader en zoon Gregory en Travis McMichael - bleven ondanks dat de autoriteiten van de moord afwisten op vrije voeten. Totdat vorige week een video waarin Arbery door hen opgejaagd werd uitlekte en er publieke ophef ontstond.
Lees ook: Nationale Ombudsman ziet etnisch profileren in alle lagen van de overheid

Zwarte levens doen er zozeer niet toe dat soms zelfs het ontnemen van iemands leven onbestraft kan blijven.

De video ging viral, maar ik weigerde ernaar te kijken of hem te delen, omdat we anno 2020 geen publieke executie nodig zouden hoeven hebben om te beseffen dat het verkeerd is om zwarte mensen te vermoorden.

Ook Nederland heeft een ernstig racismeprobleem. Mensen van kleur worden weliswaar niet aan de lopende band op straat neergeschoten. Maar het sluimerend en institutioneel racisme, dat veelvoudig ontkend wordt, kan net zo kwaadaardig zijn.

Denk aan de Belastingdienst, die toegeeft etnisch te profileren bij aangiften voor de inkomstenbelasting. Eerder bleek dat gezinnen die recht hadden op kinderopvangtoeslag als fraudeurs werden aangemerkt, vanwege de dubbele, vaak niet-westerse nationaliteit. Gevolg: zij kwamen tot over de oren in de schulden, die velen tot wanhoop dreven. Eén persoon ontnam zich zelfs het leven.

In 2007 al oordeelde de Haarlemse rechtbank dat Mark Rutte (VVD) in 2003 als staatssecretaris van Sociale Zaken aanzette tot rassendiscriminatie. Hij had gemeenten gevraagd om Somalische Nederlanders extra te controleren op bijstandsfraude. Zijn antwoord op het oordeel was - hij was inmiddels fractievoorzitter van de VVD - dat als de wet dit niet toestaat, het "hoog tijd is die te veranderen". De premier die biculturele Nederlanders aanmoedigt zich in te vechten, blijkt zelf medeverantwoordelijk voor de discriminatie waartegen gevochten dient te worden.

En dan vragen witte mensen soms waarom ik nog boos ben (wat overigens tamelijk stereotiep is om aan een uitgesproken, zwarte vrouw te vragen). Alsof met het verdwijnen van Zwarte Piet racisme opgelost is. Ik vraag me eerder af waarom we allemáál niet nog bozer zijn, gezien alle racistische onrecht. Helaas wordt racisme nog te vaak vergoelijkt. Zo vroeg presentator Tijs van den Brink zich in het radioprogramma Dit is de Dag af of de Belastingdienst misschien "goede argumenten had om met profielen te werken".

Ook verdedigen sommige Amerikanen de moordenaars van Arbery. Er is namelijk beeld verschenen van een zwarte man, die het slachtoffer zou kunnen zijn, die in een privéwoning op een bouwplaats rondsnuffelt. Ik zag een treffende tweet hierover voorbijkomen: "Racism doesn't usually look like someone shouting slurs, it looks like people eagerly looking for a reason why a black kid deserved to die." (Racisme ziet er gewoonlijk niet uit als iemand die loopt te schelden, het ziet eruit als mensen die naarstig op zoek zijn naar een reden waarom een zwart joch het verdiende om te sterven.)
Praat mee met NRC
Onderaan dit artikel kunnen abonnees reageren. Hier leest u meer over reageren op NRC.nl .

Als je wit bent, krijg je zelfs als dader het voordeel van de twijfel. Als persoon van kleur, verdien je dat als slachtoffer niet eens.

Inmiddels begin ik te vermoeden dat het gebrek aan begrip of verandering - met alle informatie die we tot onze beschikking hebben - geen onkunde is maar onwil. Omdat - denkend aan de woorden die koning Willem-Alexander uitsprak tijdens zijn herdenkingsspeech - het racisme dat niet normaal is, eigenlijk allang normaal is geworden.
Terug