NL
.
Strijd tegen islamofobie moet meer aandacht krijgen
Strijd tegen islamofobie moet meer aandacht krijgen
Een Australische islamofobe rechtsextremist maakte een einde aan 50 mensenlevens in twee Moskeeën in het Nieuw-Zeelandse Christchurch. Een gruwelijke massamoord gemotiveerd door vooroordelen en blinde haat.

De dader is een zogenaamde lone wolf: hij handelde alleen. Zijn denken zit diepgeworteld binnen een in het Westen groeiende beweging die verschillende namen draagt. Of het nu 'alt-right' of 'identitairen' zijn, het gaat defacto om een zoveelste tak van 'oud'-extreemrechts. Brentan Tarrant, de massamoordenaar, schreef een manifesto met de titel 'The Great Replacement', geïnspireerd op de extreemrechtse conspiratietheorie die stelt dat een 'witte genocide' in de maak is die mogelijk wordt gemaakt door een 'liberale elite' (de 'Gutmensch' zoals ze hier al eens wordt genoemd) die de massamigratie en culturele diversiteit zou promoten.

Het bestaan of respecteren van andere culturen of etnische groepen staat gelijk aan de 'eigen' culturele zelfmoord, zo luidt de conclusie. Niet meer of minder een pure overlevingsstrijd dus en dat legitimeert voor dergelijke daders een grootschalige moordpartij. Het gaat om een zoveelste gevaarlijke variant - zo is opnieuw gebleken - van culturele en racistische suprematie.
'Westerse waarden'

Dat gedachtegoed is gemeengoed bij extreemrechtse partijen en bewegingen doorheen heel Europa. Maar er bestaat ook een opgekuiste variant die veel meer mainstream en salonfähig is. In de vluchtelingencrisis, het migratiedebat en de terreuraanslagen door extremisten vinden ze hun gelijk. Ze zien de westerse waarden bedreigd en vinden dat de islam een inherent gewelddadig karakter in zich draagt.

Dat is onzin natuurlijk, maar het gaat er bij veel mensen in als zoete koek. Ze gaan daarbij voorbij aan de bloedige godsdienstoorlogen die zo kenmerkend waren in onze Europese geschiedenis. Ze lijken te zijn vergeten dat Leopold II Congo aan een genocidair bewind onderwierp in naam van de christelijke beschaving. De Pruisische strijdkreet 'Gott mit uns' sierde de koppelriemen en insignes van de Deutsche Wehrmacht. 'In God we Trust', zo staat het op het dollarbiljet dat het VS-oorlogsapparaat en de immense wapenhandel draaiende houdt.
'Botsende beschavingen'

In 1993 publiceerde Samuel Huntigton in Foreign Affairs zijn omstreden artikel 'Botsende beschavingen'. Huntington poneerde dat een nauwe samenwerking binnen de westerse beschaving noodzakelijk was door onder meer allerlei (oude) westerse beschavingskenmerken (inclusief een rol voor religie) te benadrukken. Zo'n identiteit wint aan kracht door meteen ook een gemeenschappelijke vijand te definiëren.

Toenmalig president George W. Bush leek Huntington gelezen te hebben toen hij twee weken voor het effectief uitbreken van de oorlog in Afghanistan met een 'Kruistocht' dreigde om "de wereld te bevrijden van de kwaaddoeners". Osama Bin Laden riposteerde met hetzelfde' wereldbeeld, waarin de wereld verdeeld is in twee kampen, "een die strijdt onder het vaandel van het kruis, zoals Bush, de leider der ongelovigen zelf heeft verklaard, en een ander dat vecht onder de banier van de islam."

In dat opzicht is het denken van extreemrechtse 'identitairen', 'Schild & Vrienden', Vlaams Belangers en co op dezelfde ideologische fundamenten gebaseerd als adepten van organisaties zoals Al Qaida en de Islamitische Staat. Het enige verschil is dat de extreemrechtse identitairen aan een opmars bezig zijn, terwijl het (territoriale) rijk van de Islamitische Staat is ingestort, hoewel de organisatie nog duizenden aanhangers telt in slapende cellen. Volgens de Global Terrorism Index is het aantal aanslagen door extreemrechts effectief toegenomen (127 aanvallen met 66 doden tussen 2013-2017). Volgens een woordvoerder van het rapport is dat een gevolg van 'vervreemding' die in rechtspopulistische vorm op het toneel verschijnt.
Geïnstitutionaliseerde islamofobie

Beide extremistische kampen voeden elkaar, maar zorgen tegelijk voor een polarisatie bij de bredere bevolking die in Europa een populistische politieke en media-uitlaatklep kent. De recente internationale oproep van 350 imams, geleerden en andere moslimleiders komt niet uit de lucht gevallen. Ze vragen dat er actie wordt ondernomen tegen de "systematische en geïnstitutionaliseerde islamofobie" die volgens hen aan de basis ligt van de aanslagen van Christchurch. Ze vinden dat de "onverdraagzaamheid wordt gevoed door harteloze academici, roekeloze politici en de mediabedrijven die te pas en te onpas mensen aan het woord laten die de islam besmeuren, om zo hun walgelijke ideeën te verstoppen onder een dun laagje objectiviteit".

Wie het Twitter-account volgt van bepaalde 'mainstream'-politici weet hoe kwistig dergelijke figuren durven rondstrooien met stereotypes over de islam, waarschuwingen voor de gevaren van groeiende migratiestromen, etc ... Het voorbehouden van humanitaire visa voor Syrische christenen is een gehumaniseerd vermomd afkooksel daarvan. Wie Syrië kent weet dat andere minderheidsgroepen (Jezidi's of Alawieten bijvoorbeeld) met minstens evenveel recht zo'n humanitair visum zouden kunnen claimen.
Superioriteitsdenken

'Mainstream' identairen verbergen hun vooroordelen door te stellen dat moslims zich moeten integreren in onze maatschappij en een inburgeringscursus moeten volgen om te leren wat 'onze' waarden zijn, om er uiteindelijk bij te mogen horen. Integreren in wat? Zijn de waarden van de N-VA dezelfde als die van andere 'Blut und Boden'-Vlamingen? Het superioriteitsdenken druipt er zo af. Identitairen proberen een homogene identiteit te propageren van de 'wij'-groep om ze in stelling te brengen tegen de 'zij'-groep. Net zoals de islamitische staat dat doet.

Islamofobie is mainstream gegaan na de start van de 'oorlog tegen de terreur' in 2001, eerst met de oorlog in Afghanistan en vervolgens in Irak. Vervolgens kwamen de drones in landen als Jemen, Pakistan en Somalië die niet alleen veel onschuldige mensen doden, maar zo ook een stukje van de voedingsbodem leveren waarop extremisten teren.
Post-koloniaal geweld

Een hele regio zit al decennia in de greep van post-koloniaal geweld en blinde terreur. De vluchtelingen van die oorlog en de extremisten die hun terreurdaden in het Westen verkopen als wraakactie voor de 'oorlog tegen moslimlanden' leveren dan weer de argumenten waarop de islamofobie groot wordt.

De strijd tegen racisme gaat hand in hand met de strijd tegen oorlog. In eigen land is het hoogtijd dat ook de strijd tegen de islamofobie ernstig wordt genomen en de heersende clichés worden doorbroken. Voor racisme in welke variant dan ook mag er geen plaats zijn!
Terug