NL
.
Jerry Afriyie: 'Ik verantwoord me wel bij de volgende generaties'
Bron: at5.nl
Jerry Afriyie: 'Ik verantwoord me wel bij de volgende generaties'
Als het boegbeeld van de strijd tegen zwarte piet wordt hij geregeld bedreigd. Maar Jerry Afriyie laat zich niet klein krijgen. 'Ik heb wel eens meegemaakt dat mensen op me wachtten, nadat ik ergens een lezing heb gegeven. Dan hoor je achteraf dat ze al de hele middag daar rondhingen op zoek waren naar mij.' Voor het programma De Straten: Binnenskamers maakt hij een uitzondering en trekt hij een uurtje uit. Want Afriyie is in principe niet dol op tv-interviews.

Het plenst al enkele uren als hij een kwartier te laat op de brug bij de ingang van het Nelson Mandelapark in Zuidoost verschijnt. 'Ik ben vertraagd, moet m'n dochter naar de oppas brengen', appte hij vijftien minuten eerder. Qua omstandigheden maakt het niet uit, want de regen is niet van plan te stoppen.

Niet preken voor eigen parochie
'Ik noem mezelf geen activist', zegt Afriyie onder z'n paraplu vandaan. 'Iemand moet het doen.' Over de bedreigingen vertelt hij open en bijna alsof het voor hem de normaalste zaak van de wereld is geworden. 'Het grappige is dat de meeste mensen verwachten dat ik mee ga doen met provoceren, maar ik sta voor de dialoog. Het beste voorbeeld is toen ik moest spreken bij een bijeenkomst in Groningen en een groep neonazi's daar naartoe kwam. De organisatie vroeg me of ik wilde dat ze verwijderd moesten worden. Maar zolang ze zich rustig gedroegen vond ik het niet erg. Ik spreek zelfs liever tot hen dan dat ik preek voor eigen parochie. Ze luisterden en nog voor het einde vertrokken ze in alle stilte.'

Na zijn eerste bekende anti-zwarte pietprotest met Quinsy Gario met de 'Zwarte Piet is Racisme'-shirts langs de landelijke Sinterklaasintocht in Dordrecht, nam Afriyie steeds meer het voortouw tijdens de demonstraties. In 2014 en 2016 werd hij hardhandig gearresteerd tijdens intochtprotesten in respectievelijk Gouda en Rotterdam. Het eerste geval kostte hem uiteindelijk zijn baan en bevoegdheid als beveiliger, ondanks dat hij in de rechtszaak die daar uit voortkwam werd vrijgesproken voor de mishandeling van een agent.

'Ik leef nu hoofdzakelijk van mijn lezingen, optredens met m'n gedichten. Af en toe begeleid ik mensen met projecten. Maar ik heb ook niet veel nodig, ik ben niet materialistisch ingesteld. Waar ik wel in ben gaan geloven is dat als het je op een of andere manier tegenzit, het universum je een handreiking doet. Want ik heb die momenten gehad, dat ik niet wist wat ik moest doen. En ik heb twee kinderen om te onderhouden, maar dan gebeurde er ineens iets moois. Ik ben niet gelovig, maar ik kan het verder ook niet verklaren.'

Risico van het vak
Het activisme heeft Afriyie de afgelopen jaren niet alleen z'n baan gekost. Ook sommige vrienden en familieleden keerden hem de rug toe. Hij noemt het zelf een risico van het vak. De ene is boos over z'n aanpak en verliet hem vanwege bezorgdheid, de ander uit angst om zelf geassocieerd te worden met Afriyies onwrikbare standpunten.

'Ik wist van tevoren waar ik aan begon. Maar ik denk dat we veel meer verliezen als we niks aan deze problemen doen. Ik denk waar mensen niet snappen wat we voor elkaar proberen te krijgen, de volgende generatie of die erna wél dankbaar zal zijn dat we vandaag de dag niet stil stonden. Ik verantwoord me bij de volgende generatie.'

Met doorweekte schoenen stapt Afriyie de grote zaal van het Bijlmerparktheater in. 'Je hebt het hier niet snel helemaal voor jezelf.' Zelf stond hij een paar keer in het theater tijdens voordrachten, want dichten is wat hij het liefst doet. 'First and foremost ben ik een dichter. Ik wil dit eigenlijk niet doen, dit werk. Ik verdien er niks mee, maar ik moet wel. We hebben een doel voor ogen. En zolang mensen gekwetst raken door een kinderfeest zal ik ermee bezig zijn.'

De 'toon' van het debat
Het grootste beklag tegen de anti-zwarte pietenbeweging is de toon van hun boodschap. De vaak gebezigde leus 'zwarte piet is racisme' wordt door veel tegenstanders maar ook neutrale toeschouwers als heftig ervaren. Afriyie kan zelf niet veel met dat argument. 'Het probleem is ook heftig. Racisme ís heftig. Kijk wij houden van polderen in Nederland, maar dit probleem kan je niet met een poldermodel oplossen. Ik ken niemand die wanneer hij of zij geopereerd moet worden, genoegen neemt met een pleister. We moeten een keer in de spiegel kijken, en ook al is het ongemakkelijk en moeilijk, we moeten een keer naar elkaar gaan luisteren. Mensen strijden al 100 jaar tegen Zwarte Piet en het enige wat ik wijzer ben geworden is dat mensen altijd een reden zoeken om niet te veranderen. Door onze aanpak dwingen we mensen hierover na te denken.'

Los van de opofferingen leveren alle demonstraties, lezingen, workshops en lessen over institutioneel racisme, uitsluiting op de arbeidsmarkt en etnisch profileren, ook wat op. In Amsterdam zijn er dit jaar nog maar twee lokale intochten waarbij er gebruik wordt gemaakt van zwarte pieten. Dat is duidelijk te zien aan de kaart op de website van het Sint- en Pietengilde. 'Als ik het voor mezelf alleen deed was ik zo klaar. Dan alleen die twee nog.' Als er op de kaart wordt uitgezoomd, is een heel ander beeld te zien. Door het hele land zijn er nog honderden zwarte pieten intochten. 'Ik zie alleen maar pro-pietendemonstraties, en geen feestelijke vieringen. De mensen zouden inmiddels beter moeten weten.'

2025
Op de website van zijn stichting 'Nederland wordt beter' staat dat het doel van de organisatie is zichzelf in 2025 op te heffen. Dan moeten enkele duidelijke doelen behaald zijn. Volgens Afriyie een doel dat elke stichting zou moeten hebben. 'In 2025 zal je vast nog wel mensen hebben die het feest willen vieren met Zwarte Pieten. Maar wat mensen in hun eigen huis doen moeten ze zelf weten. Ik weet alleen dat ik, als mijn kind op school is, of als ik in een winkelcentrum loop, dat ik dan niet geconfronteerd wil worden met een raciale karikatuur. Het gaat al met al steeds beter. We zijn met velen. En vergeet niet: we zijn niet alleen zwart, maar ook witte mensen helpen ons en staan aan onze kant.'

Klik hier voor het volledige artikel.

Terug