NL
.
Ophef na uitspraken Stef Blok is wassen neus
Ophef na uitspraken Stef Blok is wassen neus
De discriminerende uitspraken over multiculturele samenlevingen die minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok deed op een netwerkbijeenkomst, lijken gevolgen voor hem te zullen hebben. Toch voelt alle ophef onbevredigend, betoogt Sander Philipse.

Woensdag kwam Zembla met een inmiddels beruchte reportage over Stef Blok, waarin onze minister van Buitenlandse Zaken betoogt dat multiculturele samenlevingen niet vreedzaam kunnen zijn, Suriname een failed state is, Singapore niet telt als multicultureel omdat het elitair is, en het 'ergens diep in onze genen zit' om ons niet te kunnen verbinden met mensen die anders zijn.

Non-excuses

Deze onzinnige, racistische uitspraken leidden tot het bekende riedeltje van politici die betrapt worden op hun ware aard. Opinieschrijvers deden met veel verontwaardiging hun zegje. Blok kwam met zulke ongeloofwaardige non-excuses waarvoor Bill Clinton zich nog zou schamen. De regeringspartijen accepteren zijn 'sorry voor wie zich gekwetst voelt' grotendeels, de oppositie grotendeels niet, en media berichten erover alsof het een sportwedstrijd is: heeft Blok het relletje nu gesust, of moet hij toch weg? Blijf kijken voor de uitslag! Nu buitenlandse media het hebben opgepikt zal het waarschijnlijk het laatste relletje worden.

Mooi dat er soms nog enige gevolgen zijn voor zijn racistische uitspraken, maar toch voelt het onbevredigend. Want laten we wel wezen: de rel gaat meer om de manier waarop Blok zich uitsprak dan de inhoud. Buitenlandwoordvoerder van de VVD Han ten Broeke vond wat Blok zei niet incorrect, alleen lomp. "Buitengewoon onprofessioneel om als een olifant door de porseleinkast te gaan", zei PvdA Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen.
Politieke reacties

Zelfs als het over de inhoud gaat zijn de politieke reacties ronduit armoedig. GroenLinks kwam bij monde van Tweede Kamerlid Zihni Özdil niet verder dan een oproep tot een 'inclusief nationalisme', waarbij hij en passant eeuwen aan koloniale overheersing veranderde in 'onze houding om met een open blik mensen uit de hele wereld te verwelkomen'. Met dit links heb je geen rechts meer nodig.

Dat mag geen verrassing zijn na jarenlang partijoverstijgend gehamer op de 'mislukte' multiculturele samenleving. VVD'er Frits Bolkestein was een van de eerste begin jaren 90. PvdA-ideoloog Paul Scheffer, die nu wekelijks in NRC Handelsblad pleit voor gesloten grenzen, kwam met "het multiculturele drama" in 2000. CDA-premier Jan-Peter Balkenende noemde een multiculturele samenleving in 2002 ook al 'niet iets om na te streven'. Sindsdien is dat discours alleen maar sterker en universeler geworden, en voor veel politici is de vraag niet of de multiculturele samenleving een probleem is, maar in welke mate en wat we er aan moeten doen.
Migratie in dienst van het bedrijfsleven

Inhoudelijk wordt er op veel niveaus dan ook al lang beleid gevoerd dat strookt met Bloks uitspraken. Migratiebeleid is steeds restrictiever, terwijl we met gemiddeld rond de 22.000 vluchtelingen per jaar beschamend weinig mensen hulp bieden. Van veel immigranten wordt steeds meer assimilatie geëist, en het bestraffende integratiebeleid leidt alleen maar tot meer segregatie. De ideologie van Nederland als een land waarin witte mensen de dienst uitmaken en alle anderen zich aan ons moet aanpassen is wijdverbreid.

Deze etno-nationalistische politiek maakt wel één uitzondering: migratie die in dienst staat van het Nederlandse bedrijfsleven. Hoogopgeleide witte immigranten in de bankensector, multinationals met papieren hoofdkantoren op de Zuidas, Indiase kenniswerkers in de regio Eindhoven, au pairs uit Zuidoost-Azië, immigranten onder de regeling Aziatische horeca, Poolse magazijnwerkers - die worden niet als bedreiging voor de eigenheid van de Nederlandse samenleving, maar als financiële winst gezien. Dat de minder betaalde posities structureel gepaard gaan met grove arbeidsuitbuiting en mensenrechtenschendingen is een feature, geen bug. Het maakt de hoge levensstandaard van witte Nederlanders met een beetje geld mogelijk.
Slachtoffers van een 'niet vreedzame' samenleving

Want daar draait het uiteindelijk om: wat doet dit beleid voor de witte Nederlander? Dat is waar al onze politieke partijen zich op richten, en dat is ook de doelgroep van Stef Blok. "Als je in Benoordenhout woont, is het hartstikke leuk om op zondag naar de Turkse bakker te gaan. Je hebt ook geen last van een aantal bijeffecten. Maar als je er middenin woont, heb je enorm last", werd namelijk ook uit zijn mond opgetekend.

Want die 'je' die 'er middenin woont' is natuurlijk niet de Turkse bakker zelf, maar de zogenaamde 'oorspronkelijke bevolking' die in Bloks visie door een multiculturele samenleving wordt verdreven. Een ingebeeld wit gezin dat zich niet kan verbinden met mensen die als De Ander worden gedefinieerd, dat slachtoffer is van een 'niet vreedzame' samenleving. De mensen die we als De Ander benaderen, die maken verder niet uit: zij horen in dienst te staan van witte Nederlanders. Het liefst in hun eigen, gesegregeerde wijken met geen landelijke politieke inspraak, waardoor de witte mens, die blijkbaar niet anders kan dan racistisch zijn, er niets van merkt.

Dat definieert de Nederlandse hedendaagse politiek over de gehele linie. In het beste geval is migratie een zakelijke transactie: wat doen die mensen voor mij? In het ergste geval zijn mensen van kleur een pure bedreiging. Maar een politiek die gebaseerd is op gedeelde menselijkheid, die iedereen behandelt als gelijkwaardig en menselijk, en niet als instrument in dienst van Nederlands kapitaal en witheid, die valt ver te zoeken. Stef Blok moet natuurlijk 'oprotten', om met zijn partijleider te spreken, maar dat gaat niets veranderen aan die diep verankerde ideologie.
Terug