NL
.
Robert Vuijsje: 'De politie vroeg: 'Is dit uw auto?''
Robert Vuijsje: 'De politie vroeg: 'Is dit uw auto?''
Een flater van de politie?
'Niet alleen dat. Op die manier iemand beoordelen is discriminatie en dat is wettelijk verboden. Het is daarom opvallend dat de politie dit zo openlijk erkent.

'Nu komt dit in het nieuws omdat het Typhoon is, een bekende artiest die zijn verhaal deelt op sociale media. Maar nieuw is dit zeker niet; dit gebeurt elke dag. Het is niet zo ernstig als in de VS, waar politieagenten zomaar zwarte mannen doodschieten, maar binnen kringen van zwarte mensen in Nederland zijn aanhoudingen als die van Typhoon normaal.'

Is het ergens ook niet logisch dat de politie soms etnisch profileert?
'Iemand zal mij moeten uitleggen wat de logica is achter het idee dat iemand die er uitziet als Typhoon onmogelijk een dure auto kan kopen. Ik volg de redenering, maar ik ben het niet eens met de gedachte waarop die is gebaseerd.  

'Laatst ben ik zelf aangehouden voor het stoplicht. Ik zat op mijn telefoon, terwijl mijn auto heel langzaam voorrolde. Ik dacht dat ik stilstond. Het is een mooie auto, hoewel niet zo'n dure als die van Typhoon. De openingsvraag van politie luidde: 'Is dit uw auto?' De tweede vraag: 'Kunt u bewijzen dat dit uw auto is?' Ik was behoorlijk pissig. Had ik eruitgezien zoals die twee agenten, dan hadden ze dit niet gevraagd.'

Maar als nu een groep oververtegenwoordigd is bij een bepaald misdrijf?
'Misschien heel politiek correct, maar je kunt niet een-op-een zeggen dat een zwarte man waarschijnlijker een misdadiger is. Het is vaak een complexe combinatie van factoren. Hun ouders of voorouders zijn relatief korter in Nederland, ze hebben vaak geen netwerken zoals autochtonen, genieten gemiddeld een lagere opleiding en hebben daardoor minder geld. Dan is het niet gek dat de misdaadcijfers hoger liggen.  

'Als je als Nederlander van buitenlandse komaf geen misdadiger bent en toch wordt aangehouden, dan word je woedend. Bij de aanhouding van laatst begon mijn bloed te koken. Stel je voor dat zoiets een paar keer per week gebeurt. Die jongeren lopen vol woede rond.'

Voor de Volkskrant hebt u veel bn'ers van buitenlandse komaf geïnterviewd in uw serie Land van Afkomst. Wat hebben zij ondervonden van etnische profilering?
'Zou ik het ze voorleggen, dan zouden er niet veel bijzitten die zoiets nooit hebben meegemaakt. Er zijn veel succesvolle mensen onder hen die ook in mooie auto's door Nederland rijden. Het is zo vanzelfsprekend dat ik het niet eens vraag. Ik weet toch al wat ze zullen antwoorden.'

Wat zijn de obstakels waar zij tegenaan lopen in Nederland?
'Niet zelden zijn ze van eenvoudige komaf, via hun werk zijn ze opgeklommen. Bijna allemaal stellen ze dat hun afkomst het er niet makkelijker op maakte. Het is een cliché, maar ze moesten harder werken dan hun autochtone collega's.  

'Hoor ik erbij? Voel ik me Nederlands? Het zijn vragen die de mensen die ik voor mijn serie sprak dagelijks bezighouden. Inmiddels zijn er miljoenen mensen in Nederland die hiermee worstelen. Toch hebben de meeste autochtone Nederlanders geen weet van dit onderwerp. Die vinden dat deze mensen zich dan aanstellen of zich er makkelijk vanaf maken, omdat ze niet hebben bereikt wat ze wilden.'

Vandaag helpt u vicepremier Lodewijk Asscher bij de lancering van een campagne tegen discriminatie op de arbeidsmarkt. Welk probleem willen jullie aanpakken?
'Er zijn verschillen in kansen op stages en banen. Daarom is het goed dat er nu een bewustwordingscampagne komt. Die gaat vooral over vooroordelen. Iedereen heeft ze, het is goed om dat onder ogen te zien. In het dagelijks leven pas je ze voortdurend toe. Je schat iemand in op basis van zijn of haar voorkomen, kleding, leeftijd - dat is normaal. Maar als in de situatie van een sollicitatie voor een stage of baan vooroordelen bepalend blijken, zijn de gevolgen veel groter.'

Hoe kan zulke discriminatie worden tegengegaan?
'De kern van mijn bundel Kaaskoppen (gebaseerd op de serie Land van afkomst, red.) is het besef dat iedereen die in Nederland woont een Nederlander is, een kaaskop dus. Als je dat als beginpunt neemt, kun je tot een reeks nieuwe inzichten komen. Zoals het feit dat de meeste mensen die hier zijn voor altijd blijven, dat zij niet kunnen oprotten naar hun 'eigen land'.

'Een logische definitie van een Nederlander is iemand die in Nederland woont. Maar in de praktijk is deze verworden tot iets onlogisch: een blonde, autochtone jongen. Als dit besef doordringt, hebben we een grote stap gemaakt.'
Terug